Το χέρι του μουσικού

Οι μουσικοί βασίζονται σε μεγάλο βαθμό στη χρήση των χεριών τους για να δημιουργήσουν όμορφη μουσική. Οι επαναλαμβανόμενες κινήσεις, όμως, καθώς και οι παρατεταμένες συνεδρίες εξάσκησης μπορούν να οδηγήσουν σε μια ποικιλία τραυματισμών ή συμπτωμάτων, όπως ο πόνος στο χέρι.

Τα πιο κοινά προβλήματα στο χέρι του μουσικού περιλαμβάνουν την τενοντίτιδα, το σύνδρομο καρπιαίου σωλήνα και άλλα σύνδρομα συμπίεσης νεύρων. Αυτές οι καταστάσεις μπορεί να προκαλέσουν πόνο και δυσφορία για μεγάλο χρονικό διάστημα και να έχουν σημαντικό αντίκτυπο στην ικανότητα του μουσικού να ερμηνεύσει ένα έργο. Εδώ θα συζητήσουμε τις πιο κοινές παθήσεις των χεριών μεταξύ των μουσικών, τα συμπτώματα και τις αιτίες, καθώς και τις θεραπείες και τα προληπτικά μέτρα που μπορούν να ληφθούν για την αποφυγή αυτών των καταστάσεων.

Το χέρι του μουσικού: τενοντίτιδα

Η τενοντίτιδα είναι μια φλεγμονή των τενόντων που μπορεί να εμφανιστεί στο χέρι και στον καρπό και παρατηρείται συχνά σε μουσικούς που παίζουν έγχορδα όργανα ή πιάνα. Η τενοντίτιδα μπορεί να επηρεάσει τους τένοντες στο χέρι και τον καρπό που χρησιμοποιούνται για την κίνηση των δακτύλων και του αντίχειρα, προκαλώντας πόνο και δυσκαμψία.

Οι μουσικοί που παίζουν έγχορδα όργανα όπως το βιολί, το τσέλο ή η κιθάρα μπορεί να αναπτύξουν τενοντίτιδα στο αριστερό τους χέρι, ενώ οι πιανίστες μπορεί να αναπτύξουν τενοντίτιδα στο δεξί τους χέρι. Οι επαναλαμβανόμενες κινήσεις και οι παρατεταμένες συνεδρίες εξάσκησης που απαιτούνται για το παίξιμο αυτών των οργάνων μπορούν να ασκήσουν μεγάλη πίεση στους τένοντες στο χέρι, με επακόλουθο πόνο και φλεγμονή.

Τα συμπτώματα της τενοντίτιδας περιλαμβάνουν πόνο και δυσκαμψία στο χέρι και στον καρπό, ιδιαίτερα όταν πιάνετε ή κρατάτε αντικείμενα. Ο πόνος στο χέρι μπορεί να γίνει αισθητός στα δάχτυλα ή στον αντίχειρα και μπορεί επίσης να επεκταθεί στον πήχη. Οι μουσικοί μπορεί επίσης να αντιμετωπίσουν δυσκολία στην κίνηση των δακτύλων ή του αντίχειρα, ή να παρατηρήσουν απώλεια δύναμης στο χέρι τους.

Σε σοβαρές περιπτώσεις, η τενοντίτιδα μπορεί να προκαλέσει απώλεια λειτουργικότητας στο χέρι και τον καρπό, καθιστώντας δύσκολη την εκτέλεση ενός έργου. Η θεραπεία περιλαμβάνει ξεκούραση, πάγο και φυσικοθεραπεία. Οι μουσικοί πρέπει να κάνουν τακτικά διαλείμματα κατά τη διάρκεια των προπονήσεων και να αποφεύγουν επαναλαμβανόμενες κινήσεις που προκαλούν πόνο. Η εφαρμογή πάγου στην πληγείσα περιοχή μπορεί να βοηθήσει στη μείωση της φλεγμονής και του πόνου.

Η φυσικοθεραπεία είναι χρήσιμη για την ενδυνάμωση των μυών και των τενόντων και τη βελτίωση του εύρους κίνησης. Σε ορισμένες περιπτώσεις, μπορεί να συνιστάται ένας νάρθηκας για να ακινητοποιήσει την πληγείσα περιοχή και να της επιτρέψει να επουλωθεί. Φάρμακα, όπως μη στεροειδή αντιφλεγμονώδη φάρμακα (ΜΣΑΦ) μπορεί επίσης να βοηθήσουν βραχυπρόθεσμα στη μείωση του πόνου και της φλεγμονής.

Το χέρι του μουσικού: σύνδρομο καρπιαίου σωλήνα

Το Σύνδρομο Καρπιαίου Σωλήνα (CTS) είναι μια κατάσταση που προκαλείται από συμπίεση του μέσου νεύρου καθώς διέρχεται από τον καρπό. Το μέσο νεύρο είναι υπεύθυνο για την παροχή αίσθησης στον αντίχειρα, τον δείκτη, το μεσαίο δάχτυλο και το κερκιδικό μισό του παράμεσου δακτύλου. Όταν το μέσο νεύρο συμπιέζεται, μπορεί να προκαλέσει μούδιασμα, μυρμήγκιασμα και αδυναμία στο χέρι και τα δάχτυλα.

Οι μουσικοί που παίζουν πιάνο ή κιθάρα ή χρησιμοποιούν τα χέρια τους για επαναλαμβανόμενες κινήσεις, διατρέχουν υψηλότερο κίνδυνο να εμφανίσουν σύνδρομο καρπιαίου σωλήνα. Τα συμπτώματα του CTS περιλαμβάνουν μούδιασμα και μυρμήγκιασμα στον αντίχειρα, στον δείκτη, στο μεσαίο δάχτυλο και στο μισό του δακτύλου. Οι μουσικοί μπορεί επίσης να εμφανίσουν αδυναμία στο χέρι και στα δάχτυλα και μπορεί να δυσκολεύονται να πιάσουν ή να κρατήσουν αντικείμενα. Τα συμπτώματα στο σύνδρομο καρπαίου σωλήνα είναι συχνά χειρότερα τη νύχτα και μπορεί να δυσκολέψουν τον ύπνο.

Οι θεραπευτικές επιλογές στο σύνδρομο καρπιαίου σωλήνα περιλαμβάνουν νάρθηκα, φυσικοθεραπεία και σε σοβαρές περιπτώσεις χειρουργική επέμβαση. Ένας νάρθηκας μπορεί να φορεθεί τη νύχτα για να κρατήσει τον καρπό σε ουδέτερη θέση, βοηθώντας στη μείωση της πίεσης στο μέσο νεύρο. Η φυσικοθεραπεία είναι χρήσιμη για την ενίσχυση των μυών και των τενόντων στο χέρι και τον καρπό, κάτι που μπορεί να βοηθήσει στη μείωση της πίεσης στο μέσο νεύρο. Σε ορισμένες περιπτώσεις, μπορεί να συνιστάται χειρουργική επέμβαση για την απελευθέρωση του συμπιεσμένου μέσου νεύρου.

Τύποι μουσικών οργάνων

Τα μυοσκελετικά προβλήματα μπορεί να είναι διαφορετικά ανάλογα με το μουσικό όργανο υπό εξέταση. Οι βιολινίστες και οι βιολιστές, στηρίζουν το όργανό τους ανάμεσα στον αριστερό ώμο και τον λαιμό τους, ασκώντας πίεση στο σαγόνι, στην αυχενική μοίρα της σπονδυλικής στήλης και στον ώμο. Προβλήματα μπορεί να δημιουργηθούν στο αριστερό τους χέρι από τον τρόπο που κρατούν το τόξο (γερμανική, γαλλο-βελγική ή ρωσική θέση).

Ο δεξιός αντίχειρας υποστηρίζει το μεγαλύτερο μέρος του φορτίου στα κλαρινέτα και τα όμποε, ενώ το αριστερό χέρι καταπονείται περισσότερο στους φλαουτίστες. Άλλα ζητήματα που αφορούν ειδικά τα όργανα περιλαμβάνουν την ανάγκη των κιθαριστών να παίζουν συχνά συγχορδίες barrè και τη μέγιστη ικανότητα ενός πιανίστα να παίζει οκτάβες (9ες στις γυναίκες – 10ες στους άνδρες, συνήθως).

Πρόληψη

Προκειμένου να αποφευχθούν προβλήματα με το χέρι του μουσικού, είναι σημαντικά τα τακτικά διαλείμματα κατά τη διάρκεια των προπονήσεων, η χρήση της κατάλληλης τεχνικής και το σωστό ζέσταμα πριν και μετά το παίξιμο. Επιπλέον, είναι εξαιρετικά σημαντική η εργονομική στάση κατά τις πολύωρες πρόβες. 

Εάν είστε μουσικός και αντιμετωπίζετε πόνο στο χέρι, δυσκαμψία ή άλλα συμπτώματα, είναι σημαντικό να αναζητήσετε θεραπεία από εξειδικευμένο ορθοπαιδικό χειρουργό που μπορεί να βοηθήσει στη διάγνωση και τη θεραπεία της κατάστασής σας. Με τη σωστή θεραπεία και τα κατάλληλα προληπτικά μέτρα, οι μουσικοί μπορούν να συνεχίσουν να παίζουν σε επαγγελματικό επίπεδο και να δημιουργούν την όμορφη μουσική που όλοι θαυμάζουμε.